Pomysł z realizacją własnego biznesu zawsze wiąże się z koniecznością przejścia przez procedurę rejestracyjną. Część przedsiębiorstw może jednak funkcjonować jako tzw. działalność nierejestrowana – pod warunkiem, że nie generuje zbyt dużych dochodów. Sprawdźmy jednak jak założyć firmę, która musi zostać wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej. 

Czym jest CEIDG? 

CEIDG to skrót od nazwy Centralna Ewidencja i Informacja Działalności Gospodarczej. W rzeczywistości jest to rejestr, w którym widnieją dane każdego polskiego przedsiębiorcy, który wykonuje jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli przedsiębiorstwo ma funkcjonować w formie spółki prawa handlowego, niezbędne staje się wpisanie jej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Procedura powoływania do życia spółek jest więc zatem odmienna, niż zakładanie własnej firmy (wymaga z reguły m.in. sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego oraz zapłaty stosownych kosztów sądowych).  

Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej 

Założenie każdej działalności powinno być poprzedzone sporządzeniem biznesplanu, określeniem zakresu wykonywanych usług lub rodzaju sprzedawanych towarów, wyborem miejsca prowadzenia firmy. Nie bez znaczenia pozostaje także ustalenie możliwości finansowych przyszłego przedsiębiorcy – o ile bowiem procedura rejestracyjna nie podlega żadnym opłatom, o tyle wynajęcie lokalu, a także obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wymagają zgromadzenia pewnego kapitału początkowego.  

Nazwa, siedziba i wybór formy opodatkowania 

Pierwszym krokiem przy zakładaniu jednoosobowej działalności jest określenie nazwy przedsiębiorstwa (powinna ona zawierać nazwisko jej twórcy) oraz miejsca siedziby firmy (może to być także miejsce zamieszkania przedsiębiorcy). Wiele w tym zakresie zależy oczywiście od pomysłowości danej osoby, ale także i od rodzaju planowanej działalności. 

Następnie należy wybrać formę opodatkowania. Przedsiębiorca ma w tym zakresie kilka różnych możliwości do wyboru: 

  • Podatek PIT – na zasadach ogólnych albo liniowy, 
  • Podatek CIT – ryczałt od przychodów zewidencjonowanych, 
  • Karta podatkowa. 

Niezależnie od tego jaka forma zostanie wybrana, pamiętajmy, że opodatkowaniu podlega zawsze dochód, który jest przychodem (czyli to, co powinno wpłynąć do kasy firmy, korzyści, które uzyskałeś z prowadzonej działalności) pomniejszonym o koszty jego uzyskania (czyli, np. o to, co firma musiała zakupić i zainwestować aby wyprodukować i sprzedać dany produkt). 

Wybór PKD 

Kolejną czynnością jest wybór rodzaju prowadzonej działalności – dokonuje się tego poprzez wskazanie właściwego kodu PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Przedsiębiorca może wskazać nieograniczoną liczbę kodów, które w dokładny sposób określą rodzaj jego działalności. W każdej chwili możliwe jest jednak zmniejszenie lub zwiększenie liczby użytych kodów (np. gdy ograniczymy lub rozszerzymy daną działalność).  

Rejestracja firmy w CEIDG 

Następnym krokiem jest zarejestrowanie działalności w CEIDG – można to zrobić tradycyjnie poprzez złożenie wypełnionego formularza w urzędzie miasta lub gminy, w której będzie znajdowała się siedziba przedsiębiorstwa albo elektronicznie. Ten drugi przypadek wymaga jednak posiadania certyfikowanego kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego na platformie ePUAP. Procedura rejestracyjna odbywa się w tym zakresie za pośrednictwem strony internetowej ceidg.gov.pl/ 

Rejestracja elektroniczna nie zajmuje zbyt dużej ilości czasu, a firma może powstać w zaledwie parę godzin. Konieczne jest jednak właściwe wypełnienie formularza i wysłanie go do CEIDG – portal informuje jak tego dokonać krok po kroku. 

Wybór rachunku firmowego 

Posiadanie firmowego konta bankowego nie jest co prawda obowiązkowe, jednak w praktyce bardzo się przydaje. Można je założyć dopiero po zarejestrowaniu działalności w CEIDG – po kilku godzinach lub maksymalnie jednym dniu po rejestracji, przedsiębiorca otrzymuje numer NIP oraz numer  REGON, które należy wykorzystać podczas zakładania rachunku dla firmy. Rejestracja oznacza także przyznanie indywidulanego numeru rachunku, na który muszą być odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy.  

Księgowość w firmie 

Prowadzenie działalności gospodarczej oznacza konieczność prowadzenia regularnej księgowości i zajmowania się sprawami administracyjno-prawnymi. Przedsiębiorca może samodzielnie podejmować w tym zakresie wszystkie niezbędne działania, jeśli nie posiada jednak stosownej wiedzy i doświadczenia, zdecydowanie lepszym pomysłem będzie przekazanie tych spraw wybranemu księgowemu, względnie wynajętemu prawnikowi.  

Od chwili zarejestrowania działalności gospodarczej na przedsiębiorcy ciąży obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, przy czym jeśli jest to jego pierwsza działalność, może skorzystać z tzw. ulgi na start. Przez pierwsze 6 miesięcy nie trzeba wówczas opłacać składek na ZUS, lecz tylko składkę zdrowotną do NFZ. Po tym czasie przedsiębiorca może skorzystać z 2-letniego okresu opłacania niższego, preferencyjnego ZUSu.