Prowadzenie działalności gospodarczej, niezależnie od jej rodzaju, wymaga opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązek ten istnieje także u rolników prowadzących swoje gospodarstwa. Podmiotem odpowiedzialnym za składki w tym przypadku jest oczywiście Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Oczywiście nie są to jedyne zadania KRUS.
KRUS
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest urzędem realizującym zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych rolników. Do jej podstawowych celów należy ustalanie i realizacja prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych przyznawanych osobom związanym z prowadzeniem gospodarstw rolnych.
Prezes Kasy jest centralnym organem administracji rządowej, podległym ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi. Interesy ogółu ubezpieczonych i świadczeniobiorców, dotyczące ubezpieczenia i działalności Kasy, reprezentuje Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników. W realizacji ubezpieczenia uczestniczą także, w zakresie określonym w ustawie i w odrębnych przepisach, organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz inne podmioty.
Zadania KRUS
W rzeczywistości działalność KRUS nie ogranicza się wyłącznie do kwestii emerytur i rent rolniczych. Ustawodawca powierzył temu podmiotowi także szereg innych zadań, wśród których trzeba wymienić m.in.:
- realizację świadczeń kombatanckich dla inwalidów wojennych,
- obsługę ubezpieczenia zdrowotnego rolników, ich domowników, emerytów i rencistów, a także członków ich rodzin, pełniąc zarazem na rzecz NFZ funkcję płatnika składek na to ubezpieczenie,
- realizację własnego, dwuinstancyjnego systemu orzecznictwa lekarskiego w postępowaniu dowodowym do ustalenia prawa ubezpieczonych do świadczeń rentowych i odszkodowawczych, których przyznanie wymaga medycznej oceny stanu zdrowia lub oceny następstw wypadku w związku z pracą rolniczą. Orzeczenia wydają w pierwszej instancji lekarze rzeczoznawcy, w drugiej instancji – komisje lekarskie Kasy,
- prowadzenie nieodpłatnej, dobrowolnej rehabilitacji leczniczej dla osób uprawnionych do świadczeń w KRUS, zagrożonych całkowitą niezdolnością do pracy lub wykazujących okresowo całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zawodowej w gospodarstwie rolnym. Rehabilitację leczniczą prowadzą centra i ośrodki KRUS oraz sanatoria współpracujące z Kasą. W okresie wakacyjnym Kasa prowadzi także turnusy rehabilitacyjne dla dzieci rolników.
Pamiętajmy, że KRUS w związku z wykonywanymi przez siebie zadaniami jest uprawniony do nieodpłatnego korzystania z danych zgromadzonych w:
- Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności,
- zbiorach meldunkowych,
- krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych,
- rejestrze centralnym obejmującym sprawy dotyczące zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, prowadzonym przez ministra właściwego do spraw pracy na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Organy KRUS
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego działa, podobnie jak inne organy administracji państwowej, przy pomocy wyspecjalizowanych urzędów. Na czele KRUS stoi Prezes będący centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi. Prezesa Kasy powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Prezes KRUS pełni z urzędu, pod nadzorem Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników, funkcje zarządu Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników.
Prezes KRUS może mieć jednego zastępcę lub zastępców. Zastępcę Prezesa Kasy powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi, na wniosek Prezesa Kasy. Prezes Kasy zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę, chyba że odrębne przepisy wymagają zatrudnienia na podstawie powołania. Wymagane kwalifikacje na stanowiskach w jednostkach organizacyjnych KRUS określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2010 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.
Za realizację zadań przydzielonych poszczególnym strukturom Kasy odpowiadają przed Prezesem dyrektorzy Biur Centrali Kasy, dyrektorzy Oddziałów Regionalnych, kierownicy Placówek Terenowych oraz dyrektorzy innych jednostek organizacyjnych, tj. centrów rehabilitacji rolników i ośrodków rehabilitacyjnych mających status samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Podstawa prawna:
- Art.2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników
